لقاح و بارداری:

با ورود مایع منی به رحم ، میلیون ها زامه به سمت مام یاخته ی ثانویه حرکت می کنند ولی فقط تعداد کمی (نه تعداد زیادی / نه یک عدد ! ) به مام یاخته ثانویه می رسند .

نکته : فقط یک زامه با مام یاخته لقاح می کند

 زامه ها برای ورود باید از دو لایه خارجی و داخلی اطراف مام یاخته ثانویه عبور کنند . لایه خارجی، باقی مانده یاخته های انبانکی و لایه داخلی، شفاف و ژله ای است .

نکته : لایه ی خارجی شامل 2 یا 3 لایه از یاخته های انبانکی است و ساختار یاخته ای دارد اما لایه ی داخلی ، ماده ای ژله ای می باشد که قسمتی از خود یاخته های مام یاخته محسوب می شود

در حین عبور زامه از لایه خارجی ، تارک تن پاره می شود تا آنزیم های آن ، لایه داخلی را هضم کنند

نکته : تارک تن در الیه ی خارجی پاره می شود اما آنزیم های آن تاثیری بر لایه ی خارجی ندارند و فقط الیه داخلی را هضم می کنند

 لقاح موقعی آغاز می شود که غشای یک زامه و غشای مام یاخته ثانویه ، با همدیگر تماس پیدا کنند . در این زمان ، ضمن ادغام غشای زامه با غشای مام یاخته، تغییراتی در سطح مام یاخته اتفاق می افتد که باعث ایجاد پوششی به نام جدار لقاحی می شود . جدار لقاحی از ورود زامه های دیگر به مام یاخته جلوگیری می کند

نکته : پس از تشکیل جدار لقاحی ، الیه ی داخلی نفوذ ناپذیر می شود . اما زامه ها همچنان می توانند از لایه ی خارجی عبور کنندنکته : ریز کیسه های حاوی مواد سازنده ی جدار لقاحی ، قبل از لقاح در محل حضور دارند

 ا ورود سر زامه به مام یاخته ، هسته آن به درون سیتوپالسم وارد می شود . در همین حال، مام یاخته ثانویه ، کاستمان را تکمیل می کند و به تخمک تبدیل می شود . هسته تخمک با هسته زامه ادغام می شود و یاخته تخم با 23 جفت فام تن شکل می گیرد

نکته : تنها سر اسپرم وارد مام یاخته می شود ؛ بنابراین جنین ، دنا و ژن های راکیزه را تنها از مادر به ارث می برد

حدود 36 ساعت پس از لقاح ، یاخته تخم تقسیمات رشتمانی را شروع می کند . نتیجه آن ، ایجاد توده یاخته ای است که تقریبا به اندازه تخم است ؛ زیرا یاخته های حاصل از تقسیم ، رشد نکرده اند

نکته : یاخته هایی که در فضای لوله فالوپ قابل مشاهده هستند عبارتند از :

مام یاخته ی ثانویه ، یاخته های انبانکی ، اسپرم ، تخمک ، تخم ، یاخته های حاصل از تقسیم تخم

این توده پریاخته ای توپر با نام موروال در لوله رحم به سمت رحم حرکت می کند . پس از رسیدن به رحم به شکل کره توخالی درمی آید و درون آن با مایعات پرمی شود . در این مرحله ، به آن بلاستوسیست گفته می شود . دقت کنید که توده یاخته ای بالفاصله پس از رسیدن به رحم ، بالستوسیست نامیده می شود . در نتیجه بلاستوسیت در لوله فالوپ قابل مشاهده نیست .

بلاستوسیست ، یک الیه بیرونی به نام تروفوبلاست دارد که در مراحل بعدی برون شامه جنین (پرده کوریون) را می سازد . برون شامه جنین به همراه بخشی از دیواره رحم ، جفت را تشکیل می دهد

یاخته های درون بلاستوسیست ، توده یاخته ای درونی را تشکیل می دهند . این یاخته ها حالت بنیادی دارند و منشا بافت های مختلف تشکیل دهنده جنین هستند

یاخته های بنیادی ، یاخته هایی تخصص نیافته اند که توانایی تبدیل شدن به یاخته های متفاوتی را دارند . از توده درونی ، الیه های زاینده جنینی شکل می گیرند که هرکدام منشا بافت ها و اندام های مختلف اند

نکته : هرلایه ی زنده در ساخته شدن بعضی از اندام ها نقش دارد (نه همه اندام ها !) اما یاخته های بنیادی توانایی تبدیل شدن به همه یاخته ها را دارند

یاخته های جنین در مرحله جایگزینی ، مواد مغذی مورد نیاز خود را از بافت های هضم شده جدار رحم به دست می آورند

بعد از جایگزینی، پرده های محافظت کننده در اطراف جنین تشکیل می شوند که مهم ترینِ آنها (نه اینکه فقط این دو پرده وجود داشته باشند !) درون شامه جنین (آمنیون) و برون شامه جنین (کوریون) هستند

درون شامه جنین در حفاظت و تغذیه جنین نقش دارد . برون شامه جنین در تشکیل جفت و بند ناف دخالت می کند . جفت رابط بین بند ناف و دیواره رحم است

برون شامه جنین ، هورمونی به نام HCG ترشح می کند که وارد خون مادر می شود و اساس تست های بارداری است . این هورمون سبب حفظ جسم زرد و تداوم ترشح هورمون پروژسترون از آن می شود . وجود این هورمون ها در خون ، از قاعدگی و تخمک گذاری مجدد ، جلوگیری می کند

ممکن است تخمدان های یک فرد در یک دوره بیش از یک مام یاخته ثانویه آزاد کنند و دو یا چند لقاح انجام شود . جنین همسان ¬حاصل جدا نشدن یاخته های بنیادی در حین تقسیمات اولیه تخم یا تقسیم توده درونی بلاستوسیست به دو یا چند قسمت دوقلو های ناهمسان ¬ حاصل آزاد شدن بیش از یک مام یاخته از تخمدان ها در یک دوره

نکته : مراقب باشید که مباحث مربوط به جنین های همسان و همچنین دوقلو های ناهمسان ، قابلیت ترکیب با مباحث ژنتیک دارند

تمایز جفت از هفته دوم بعد از لقاح شروع می شود ، ولی تا هفته دهم ادامه دارد . بند ناف رابط بین جنین و جفت است که در آن سرخرگ ها خون جنین را به جفت می برند و سیاهرگ ، خون را از جفت به جنین می رساند

نکته : در بندناف ، 2 سرخرگ و فقط یک سیاهرگ وجود دارد (بنابراین استفاده از عبارت "سیاهرگ ها" برای بند ناف غلط است . البته در جفت ، سیاهرگ جنینی به دو شاخه تقسیم می شود بنابراین استفاده از عبارت سیاهرگ ها برای جفت صحیح است (

مواد مغذّی ، اکسیژن و بعضی از پادتن ها از طریق جفت به جنین منتقل می شوند . مواد دفعی جنین نیز از همین طریق به خون مادر منتقل می شود . عوامل بیماری زا و موادی مانند نیکوتین، کوکائین و الکل نیز می توانند از جفت عبور کنند

نکته : سیاهرگ جنینی در جفت ، خون روشن دارد!

همزمان با تشکیل جفت ، یاخته های توده درونی ، لایه های زاینده را تشکیل می دهند که از رشد و تمایز آنها بافت های مختلف جنین ساخته می شود . انتهای ماه اول ¬ شروع تشکیل اندام های اصلی – آغاز ضربان قلب – آغاز نمو رگ های خونی و روده ، سپس ظهور جوانه های دست و پا طی ماه دوم ¬ همه اندام ها شکل مشخص می گیرند انتهای سه ماه اول ¬مشخص شدن اندام های جنسی – جنین دارای ویژگی های بدنی قابل تشخیص می شود سه ماهه دوم و سوم ¬ جنین به سرعت رشد می کند و اندام های آن شروع به عمل می کنند انتهای سه ماهه سوم ¬ جنین قادر است در خارج از بدن مادر زندگی کند

در سونوگرافی از امواج صوتی با بسامد باال استفاده می شود . سونوگرافی برخالف اشعه X ، برای جنین مضر نیست

خروج مایع درون شامه ای ، نشانه نزدیک بودن زایمان است .

 اکسی توسین ماهیچه های دیواره رحم را تحریک می کند ، تا انقباض آغاز شود و در ادامه ، دفعات و شدت انقباض را مرتبا بیشتر می کند . به همین دلیل، پزشکان برای سرعت دادن به زایمان اکسی توسین را به مادر تزریق می کنند . با افزایش انقباضات ، ترشح اکسی توسین با بازخورد مثبت افزایش می یابد

هورمون اکسی توسین عالوه بر تأثیر در زایمان ، ماهیچه صاف غدد شیری را نیز منقبض می کند تا خروج شیر انجام شود. البته تحریک گیرنده های موجود در غدد شیری با مکیدن نوزاد ، اتفاق می افتد و از طریق بازخورد مثبت ، تنظیم می شود. مکیدن نوزاد باعث افزایش هورمون ها و افزایش تولید و ترشح شیر می شود